October 21, 2013

Uça bilməyən quşların qanadları

Dəvəquşular, pinqvinlər, Qalapaqos qarabataqları və başqa digər quşlarda uçmaq üçün istifadə edilməyən qanadlar mövcuddur. Bu quşların təkamül keçmişləri araşdırıldıqda bütün əcdadlarının və yaxın qohumlarının uça bildiyi aydın olur. Bu quşlar əvvəllər uçmaq üçün yararlı qanadlara sahib idilər, son bir neçə milyon il ərzində isə bu xüsusiyyətlərini itirdilər. Səbəblər müxtəlifdir: bəziləri ada mühitində qida tapmaq üçün uçusa ehtiyac olmadığı və uzun müddət uçmayaraq quruda qidalandığı üçün, digərləri isə quruda axtardığı qidaların tükənməsi nəticəsində sulara yönəlməsi və getdikcə suda yaşamağa daha çox adaptasiya olması səbəbindən bu orqanlarının funksiyalarını itirmişdirlər. Əlbəttə, bu qanadlar bir anda funksiyalarını itirməmişdir və müasir dövrdə fərqli funksiyalara yiyələnərək təkmilləşmişdir. Məsələn, dəvəquşular sürətli qaçış əsnasında qanadlarını tarazlayıcı üzv kimi, pinqvinlər və Qalapaqos qarabataqları isə suda olarkən qanadlarını üzgəc kimi istifadə edirlər.

Ekoloji təsirlər dəyişməyərək təkamül prosesi bu cür davam etsə, əminliklə deyə bilərik ki, bu qanadlar gələcəkdə etdikləri işi daha da müvəffəqiyyətli edəcək şəkildə təkamülləşəcək və bəlkə də nəsillər sonra Qalapaqos qarabataqlarının qanadları tamamilə üzgəcə çevriləcək. Gələcəkdə alimlər bu qanadlar üzərində tədqiqatlar apardıqda anatomik quruluşun qanad olduğunu, lakin ümumi morfologiyasının üzgəc olduğunu görəcəklər. Bu, bizim bu gün də gördüyümüz rudiment orqanlara gələcəkdə göstərilə biləcək nümunə olacaq.

Sonda isə bunu deyək ki, bir orqan və ya üzvün əsas (təbii) funksiyası itdikdə, onu başqa bir funksiya əvəz etsə belə, həmin orqan və ya üzv rudiment hesab ediləcək.
Yazını dostlarla bölüş

0 şərh var:

Post a Comment

 
Copyright © 2014 Həyatın Təkamülü • All Rights Reserved.
Distributed By MyBloggerThemes | Design By Templateure
back to top