March 31, 2015

Yadplanetliləri "Dayson kürəsi" köməyilə tapa bilərik

Belə bir nəhəng kainatda yüksək şüura malik yadplanetlilərin axtarışı olduqca çətin işdir. Lakin əgər sivilizasiya səviyyəsinə qədər inkişaf etmiş yadplanetlilərin Dayson kürəsi qurduqlarını nəzərə alsaq, axtarış şanslarımız bir qədər də arta bilər. Türkiyənin Boğaziçi Universitetindən olan alimlər Dayson kürəsi adlı texnologiyaları kosmosun hansı ərazilərində tapa biləcəyimizi bildiklərini iddia edirlər.

Dayson kürəsi - hipotetik astromühəndislik obyekti, mərkəzində ulduzu olan böyük radiuslu nazik kürəvi örtük qurğusudur. Belə üsul sayəsində ulduz enerjisindən maksimal qədər yararlanmaqla yanaşı, həm də örtüyün dövrə vurması ilə süni qravitasiya əldə etmək olardı. Əlbəttə ki, inşa edilə biləcək belə bir qurğu çox iri ölçülərdə olmalıdır (hesablamalara görə radiusu bir astronomik vahid təşkil edə bilər). Dayson kürəsi hətta ən uzaq məsafələrdən belə aşkar edilə bilər ki, alimlər də məhz bu məsələyə toxunurlar.

Elə isə yerdənkənar sivilizasiyalara aid Dayson kürələrini harada axtarmalı? Professorlar İbrahim Semiz və Salim Oğur hesab edirlər ki, belə obyektin inşası üçün ən uyğun cazibə qüvvəsi və enerji şərtlərinə yalnız ağ cırtdan ulduzlarda rast gəlmək olar. Bunlar, kütləsi Günəşinkilə müqayisə oluna biləcək, lakin radiusu təxmini 100 dəfə az olan yığcam ulduzlardır. Belə bir kürənin örtüyünün qalınlığı sadəcə bir metr ola bilər, inşası üçün isə Ayın kütləsi ağırlığında maddəyə ehtiyac var. Astronomlar obyektin axtarışının infraqırmızı diapazonda aparılmasını təklif edirlər.

Dayson kürəsinin axtarışında əsasən SETI layihəsi (Yerdənkənar sivilizasiyaların axtarışı üzrə tədqiqat mərkəzi) maraqlıdır. Böyük bir ehtimalla demək olar ki, əgər axtarışa başlanılsa, kosmosu İQ diapazonda araşdıran "Spitzer" teleskopunun imkanlarından istifadə ediləcək.

Bir çox mütəxəssislər yuxarıda izah olunan konsepsiyaya xeyli şübhə ilə yanaşır. Onlar, Dayson kürəsinin texniki olaraq çətin olduğunu və sivilizasiyaların hüdudlarını süni olaraq məhdudlaşdırdığını qeyd edirlər.


Həmçinin oxuyun:

"Bəlkə yadplanetli axtarışı strategiyamız yalnışdır?"
Alimlər: "Nə olursa olsun, yadplanetli sivilizasiyalarla əlaqə yaratmalıyıq"
Yaponiya kosmosdan enerji əldə edəcək
Yazını dostlarla bölüş

0 şərh var:

Post a Comment

 
Copyright © 2014 Həyatın Təkamülü • All Rights Reserved.
Distributed By MyBloggerThemes | Design By Templateure
back to top