October 15, 2016

Kosmik səyahətlərdə növbəti əngəl - ağılsızlıq

Siçanlar üzərində aparılan araşdırmaların nəticələri göstərir ki, kosmik şüalanma beynin neyron şəbəkələrində ciddi və uzunmüddətli pozuntular meydana gətirə və mürəkkəb məsələləri həll etmə potensialını azalda bilər.

Marsa uzunmüddətli uçuş və Qırmızı planetdə yaşayış çoxsaylı fəsadlara yol aça bilər ki, bunların da başında radiasiya dayanır. Kosmosu cənginə alan radiasiya axını qlobal maqnit sahəsi və sıx atmosfer kimi müdafiə sistemləri olmayan Mars planetinin səthinə qədər gəlib çatır. Kosmik gəmi və mars forpostları qurucuları bu məsələyə olduqca ciddi yanaşır və şüalanmanı "pərdələməyin" üsullarını düşünməyə çalışırlar.

Kosmik şüa hissəcikləri müxtəlif kütlə və enerjiyə malikdir və mümkün bütün yollarla onların qarşısı alınır. İnsanları xüsusilə ağır oksigen və titan ionlarından qorumaq çətindir. Kaliforniya universitetindən olan Çarlz Limolinin apardığı tədqiqatın nəticələri optimistik heç nə vəd etmir. Laboratoriya siçanları və siçovullarını şüalanma təsirlərinə məruz qoyub beyində meydana gələn pozuntuları araşdırdıqdan sonra, davranış və əqli bacarıqlarındakı dəyişiklikləri öyrəniblər.

Alimlərin dediyinə əsasən, radiasiyaya məruz qoyma hadisəsindən həm üç, həm də altı ay sonra heyvanlarda əqli problemlər ortaya çıxıb: yaddaş və tədqiq etmə aktivliyi zəifləyib, həyəcanlılıq isə artıb. Bu neqativ dinamika neyron strukturuna da təsirsiz ötüşməyib.

Histoloji preparatlar göstərir ki, şüalanma beyin qabığı neyronlarının morfologiyasını dəyişdirərək, mürəkkəb dendrit şaxələrini azaltmaqla yanaşı həm də sinaptik dəqiqlik və iltihab prosesləri əlamətlərinin zəiflədir. Mütəxəssislər əldə edilmiş nəticələrin gələcəkdə həyata keçəcəyi gözlənilən uzun kosmik səyahətlərin insan beyni üzərindəki təhlükələri mövzusunda əlavə dəlil formalaşdırdığını qeyd edir.

Həmçinin oxuyun:

Kosmos gözümüzü zədələyir?
Kosmosda həyat necə keçir?
Marsın ilk sakinləri uşaq doğmayacaqlar
daha ətraflı...

234 müəmmalı kosmik siqnal qeydə alınıb

Astrofiziklər mənşəyi müəmmalı qalan 234 siqnal əldə etdiklərini bildiriblər. Süd Yolu qalaktikasındakı Günəşə oxşar ulduzlar ətrafından yayılan siqnalların yerdənkənar sivilizasiyalara aid ola biləcəyi ehtimalı xeyli yüksəkdir.

Hipotetik yerdənkənar yaşayışa həsr edilmiş yeni araşdırmanın nəticələri arXiv.org resursunda dərc olunub. Kanadalı astrofiziklərin apardığı iş, alimlərin qeyd etdiyi kimi vurğulasaq "Günəş tipli ulduzların az bir qisminin müəmmalı periodik spektral modulyasiyalarını" əhatə edir. Tədqiqatçılar Apaçi-Pointdə yerləşən 2,5 metrlik teleskopun köməyilə prosesdə ulduz və qalaktikaların fotoşəkilləri və spektrinin genişmiqyaslı araşdırılması metodundan yararlanıblar.

Alimlər əsasən ulduzların intensiv parlaqlığının dəyişkənliyi ilə maraqlanıblar və nəticədə ümumilikdə 2,5 milyon ulduzun göstəriciləri təhlil edilib. Müxtəlif ulduz sistemlərindən 234 sayda qəribə kosmik siqnal əldə edildikdən sonra onların eyni periodları olduğu aydınlaşdırılıb - 1,65 pikosaniyə.  Maraqlısı budur ki, bu siqnalların hər birisi F2-K1 sinfinə aid ulduzlardan, yəni Günəşə oxşar ulduzlardan yayılıb. Mütəxəssislər qeyd edir ki, belə vəziyyəti yerdənkənar aktivlikdən savayı şərh etmək çətindir. Yüksək sivilizasiyalar doğma ulduzlarının parlaqlığını şüurlu şəkildə dəyişdirərək, beləcə özləri haqda kosmosa informasiya göndərmiş ola bilərlər.

Fərz edək ki, bu siqnallar yadplanetlilərdəndir - bu dəfə də başqa bir çətinliklə qarşılaşacağıq. Məsələ burasındadır ki, kosmik texnologiya sahəsində o səviyyəyə çatmadığımız üçün anoloji üsulla onların "kosmik mesajına" cavab verə bilməyəcəyik.

Britaniyalı nəzəri fizik və kosmoloq Stiven Hokinqsə bir müddət əvvəl yadplanetli sivilizasiyalar barədə danışıb. Alim bildirib ki, yerdənkənar sivilizasiyalarla görüş bəşəriyyət və onun tərəqqisinə yaxşı heç nə vəd etmir - əksinə, belə bir görüş bəşəriyyəti növ olaraq yerüzündən silinmə təhlükəsi ilə qarşı-qarşıya qoyur.

Həmçinin oxuyun:

Rusiyalı alimlər qəribə kosmik siqnal qeydə alıblar
"Asgardia" adlı ilk kosmik ölkə yaradılacaq
Ən yaxın ulduz ətrafında "həyat zonasında" yerləşən planet tapılıb
daha ətraflı...

"Asgardia" adlı ilk kosmik ölkə yaradılacaq

Alimlər, mühəndislər və hüquqşünaslardan ibarət beynəlxalq komanda kosmik texnologiyaların inkişafı, yerdənkənar təhlükələrdən müdafiə və planetdə sülhün qorunub saxlanması üçün "Asgardia" layihəsini təqdim edib. Layihənin məqsədi gələcəkdə bəşəriyyət tarixindəki ilk kosmik ölkəni yaratmaqdır.

Paris şəhərində təşkil olunan mətbuat konfransında əslən Azərbaycandan olan rus sahibkarı, Rusiya hava-kosmik hücumundan müdafiə sistemləri konserninin idarədənkənar ekspert şurasının həmsədri, "Almaz-Antey"” konstruktor bürosunun sabiq rəhbəri və Beynəlxalq Aerokosmik Tədqiqat Mərkəzinin (AIRC) təsisçisi İqor Aşurbəyli çıxış edib.

"Asgardia" layihəsi işlərinin startı elə AIRC-nin himayəsi altında baş tutacaq, mütəxəssislər deyir. Layihə çərçivəsində ilk "kosmik ölkənin" yaradılması planlaşdırılır - elə bir ölkə ki, orada insanlar Asqardın skandinav tanrıları kimi Yerin hüdudlarından kənarda da, azad və sülh içində və Yer qanunlarına tabe olmadan yaşaya biləcəklər. "Layihənin elmi və texniki komponentlərini üç sözlə şərh etmək olar - Sülh, Azad Yiyələnmə və Müdafiə", - Aşurbəyli qeyd edir.

Rəsmi saytı artıq fəaliyyətə başlayan layihə insanlara gələcəyin ölkəsinə vətəndaşlıq alma imkanı təklif edir (öz vətəndaşlıqlarını qoruyaraq). İlkin işlərə başlanılsa da, layihə rəsmi olaraq gələn il kosmosa peykin buraxılması hadisəsindən sonra start götürəcək. Daha sonra peyk yeni kosmik ölkənin ilk formal ərazisi kimi tanınacaq. Aşurbəylinin dediyinə əsasən, əgər layihə təsisçilərinə ən az 100 min vətəndaşlıq müraciəti göndərilsə, BMT-yə ölkənin tanınması üçün rəsmi ərizə göndərilməsi işinin hüquqi əsasları formalaşmış olacaq.

İqor Rauf oğlu Aşurbəyli 1963-cü ilin sentyabrın 9-da Bakıda anadan olub. Məşhur azərbaycan neft sənayeçilərindən olan Aşurbəyovların soyundandır.

Həmçinin oxuyun:

Yaponiya kosmik lift inşa edəcək
ABŞ mütəxəssisləri Merkurini partlatmağı təklif edir
Rusiyalı alimlər qəribə kosmik siqnal qeydə alıblar
daha ətraflı...
 
Copyright © 2014 Həyatın Təkamülü • All Rights Reserved.
Distributed By MyBloggerThemes | Design By Templateure
back to top