"Bu gün kainatın, yer üzünün və canlıların ortaya çıxması və inkişafı haqqındakı elmi dəlillər dünyanın bir çox ölkəsində gizlədilməkdə, təhrif edilməkdə və ya elmin yoxlaya bilməyəcəyi nəzəriyyələrlə qarışdırılmaqdadır".
Biz, aşağıda adları olan Elm Akademiyaları olaraq, dünyanın müxtəlif yerlərində bəzi təhsil təşkilatlarındaki verilən fən dərslərində dünyada həyatın mənşələri və təkamülü mövzusunda elmi dəlil, məlumat və test edilə bilər təlimlərin örtbas edildiyini, inkar edildiyini ya da elmi olaraq yoxlanılması mümkün olmayan təlimlərlə qarışdırıldığını öyrənmiş oluruq.
Səlahiyyətliləri və müəllimləri bütün uşaqları elmi üsullar və görüşlər mövzusunda öyrətməyə və təbiət elmlərini daha yaxşı anlamalarına köməkçi olmağa çağırırıq. Yaşadıqları dünyanın təbiətinə haqda məlumatlar insanları bəşəri ehtiyaclarını qarşılama və planeti qoruma mövzularında daha yetkin edəcək.
Kainatın mənşələri və təkamülü ilə əlaqəli bu planetdəki həyat haqqında olan aşağıdakı dəlillərə söykənən faktların, çox sayda müşahidələrlə müxtəlif elmi intizamların bir-birindən müstəqil təcrübələrindən qaynaqlanan tapıntılarla təsdiqləndiyi mövzusunda fikir ortaqlığına sahibik. Təkamül ilə dəyişmənin incə detalları mövzusunda bu gün hələ cavablandırılmamış suallar olsa belə, elmi dəlillər aşağıdakı nəticələrlə tamamilə uyğunlaşma içərisindədir:
1) Bu andakı görünüşünə son 11-15 milyard ildə təkamül keçirərək gəlmiş kainat içərisində bizim planetimiz təxminən 4,5 milyard il əvvəl meydana gəlmişdir.
2) Meydana gəlməsindən etibarən planet öz geologiyası və ətrafıyla birlikdə saysız fiziki və kimyəvi qüvvənin təsiriylə dəyişmişdir və dəyişməyə davam etməkdədir.
3) Yerdə həyat ən az 2,5 milyard il əvvəl ortaya çıxmışdır. Bundan qısa bir müddət sonra fotosintez edən canlıların təkamülləşməsi, ən az 2 milyard il əvvəlindən başlayaraq atmosferin yavaş-yavaş əhəmiyyətli miqdarlarda oksigen ehtiva edən bir formaya çevrilməsinə gətirib çıxarmışdır. Tənəffüs etdiyimiz oksigeni ortaya çıxarmasının yanında fotosintez müddəti planetimizdə insan həyatının asılı olduğu sabit enerji və qidanın son mərhələdəki qaynağını meydana gətirir.
4) Yerdə ilk ortaya çıxdığından bəri həyat bir çox görünüş almışdır. Bunların hamısı paleontologiya, müasir biologiya və biokimya elmlərinin təyin etdiyi və bir-birlərindən müstəqil olaraq və artan bir qətilikdə təsdiqlədiyi kimi, təkmilləşmə müddətlərini davam etdirməkdədir. İnsanlar daxil olmaqla bu gün yaşayan bütün canlıların irsi şifrələrinin ortaqlığı aydın şəkildə onların ortaq mənşələrinə işarə edir.
Biz, təkamül tədrisi və ümumiyyətlə hər hansı bir elmi məlumat sahəsinin tədrisi məzmununda elmin xüsusiyyətinə bağlı olaraq aşağıdakı bildirişin altına imzamızı atırıq:
Elmi məlumat kainatın təbiətinə bağlı olaraq çox müvəffəqiyyətli olmuş və çox əhəmiyyətli nəticələr doğurmuş bir sorğu-sual formasının məhsuludur. Elm təbii dünyanı müşahidə edərək və test edilə və çürüdülə bilər fərziyyələr meydana gətirərək müşahidə edilə bilər faktlar üçün daha ətraflı şərhlər törədir. Müşahidələr kifayət qədər qənaətbəxş hala gəldiklərində, bu faktları açıqlayan elmi təlimlər inkişaf etdirilir.
İnsanın dəyər və məqsəd anlayışı təbiət elmlərinin əhatəsi xaricindədir. Yenə də, təbiəti qavrayışımızda elmi, ictimai, fəlsəfi, dini, mədəni və siyasi elementlər də iştirak edir. Bu fərqli sahələrin hər biri digərlərinə qarşı diqqətli davranmaq məcburiyyətindədir.
Mövcud sərhədlərini qəbul etməklə birlikdə elm açıqdır və yeni nəzəri ya da təcrübi məlumatlar işığında davamlı olaraq özünü inkişaf etdirir və yeni sahələrə açılır.
İmzası olan elmi akademiyalar və qurumlar:
1. Afrika Elmlər Akademiyası
2. Almaniya Elm və İnsani Elmlər Akademiyaları Birliyi
3. Amerika Birləşmiş Ştatları Milli Elmlər Akademiyası
4. Argentina Dəqiq, Fizika və Təbiət Elmləri Milli Akademiyası
5. Albaniya Elmlər Akademiyası
6. Avstraliya Elmlər Akademiyası
7. Avstriya Elmlər Akademiyası
8. Banqladeş Elmlər Akademiyası
9. Belçika Krallığı Elm, Ədəbiyyat və İncəsənət Akademiyası
10. London Krallığı Birliyi, Birləşmiş Krallıq
11. Bosniya-Herseqovina Elm və İncəsənət Akademiyası
12. Braziliya Elmlər Akademiyası
13. Bolqarıstan Elmlər Akademiyası
14. Çexiya Elmlər Akademiyası
15. Çin Elmlər Akademiyası
16. Academia Sinica, Çin, Tayvan
17. Danimarka Krallığı Elm və İnsani Elmlər Akademiyası
18. İndoneziya Elmlər Akademiyası
19. Mərakeş Krallığı Akademiyası
20. Milli Elm və Texnologiya Akademiyası, Filippin
21. Fələstin Elm və Texnologiya Akademiyası
22. Académie des Sciences, Fransa
23. Cənubi Afrika Elmlər Akademiyası
24. Xorvatiya Elmlər Akademiyası
25. Hindistan Milli Elmlər Akademiyası
26. Hollandiya Krallığı İncəsənət və Elm Akademiyası
27. İran İslam Respublikası Elmlər Akademiyası
28. İrlandiya Krallığı Akademiyası
29. İspaniya Krallığı Dəqiq, Fizika və Təbiət Elmləri Akademiyası
30. İsrail Elm və İnsani Elmlər Akademiyası
31. İsveç Krallığı Elmlər Akademiyası
32. İsveçrə Elm Akademiyaları Konfransı
33. Academia National dei Lincei, İtaliya
34. Yaponiya Elm Şurası
35. Kanada Krallığı Birliyi (RSC): Kanada İncəsənət və Elm Akademiyaları
36. Karib Elmlər Akademiyası
37. Keniya Milli Elmlər Akademiyası
38. Kolumbiya Dəqiq, Fizika və Təbiət Elmləri Akademiyası
39. Kuba Elmlər Akademiyası
40. Qırğızıstan Respublikası Milli Elmlər Akademiyası
41. Latviya Elmlər Akademiyası
42. Litva Elmlər Akademiyası
43. Macarıstan Elmlər Akademiyası
44. Makedoniya Elmlər və İncəsənət Akademiyası
45. Academia Mexicana da Ciencias, Meksika
46. Elmi Araşdırma və Texnologiya Akademiyası, Misir
47. Monqolustan Elmlər Akademiyası
48. Nigeriya Elmlər Akademiyası
49. Özbəkistan Elmlər Akademiyası
50. Pakistan Elmlər Akademiyası
51. Academia Nacional da Ciencias deş Peru
52. Polşa Elmlər Akademiyası
53. Académie des Sciences Techniques, Seneqal
54. Serbiya Elmlər və İncəsənət Akademiyası
55. Sinqapur Elmlər Akademiyası
56. Slovakiya Elmlər Akademiyası
57. Sloveniya Elmlər Akademiyası
58. Şri-Lanka Milli Elmlər Akademiyası
59. Academia Chilena da Ciencias, Çili
60. Tacikistan Respublikası Elmlər Akademiyası
61. Türkiyə Elmlər Akademiyası
62. Uqanda Milli Elmlər Akademiyası
63. Venesuela Milli Fizika, Riyaziyyat və Təbiət Elmləri Akademiyası
64. Yeni Zelandiya Krallığı Birliyi Akademiya Şurası
65. Afina Akademiyası, Yunanıstan
66. Zimbabve Elmlər Akademiyası
67. İnkişaf etməkdə olan Dünya Elmlər Akademiyası (TWAS)
68. Beynəlxalq Elm Şurası (ICSU) İdarə heyəti (IAP-də müşahidəçi qurum)
Qaynaq: Sekulyarizm.org
0 şərh var:
Post a Comment