"100 milyon ildir anal üzgəc və tikanlı kürəyə sahib olan balıqlar, planetin ən ucqar guşələrini belə işğal etdilər", - Kaliforniya Universitetindən olan təkamülçü bioloq Peter Wainwright belə deyir.
Bu qrup, mərcan-qayalıq növlərinin 90%-dən çoxunu və insanların ovladığı əksər xanı balığı, morina və tilapiya kimi bütün balıqları bünyəsində saxlayır.
İndi isə, Wainwright və tədqiqatçı qrupu, yaşayan 18.000 növü əhatə edən bu nəhəng növyaranma üçün yeni bir nəsil ağacı hazırlamaq üçün birləşdilər. Genetik vasitələri və fosilləri istifadə etdikdə filogeniyası, bəzi kiçik tikanlı balıqların arasında gözlənilməz əlaqələrə işıq tutdu. Tapıntılar 15 iyul tarixli Journal Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayımlandı. Wainwright LiveScience'a verdiyi açıqlamasında belə deyir:
"Daha əvvəllər heç kəsin görə bilmədiyi hər növ əlaqələr var. Mənim kimi bir balıq fanatı üçün bu nəticələr bir az həyat dəyişdirici xüsusiyyətdədir. Bu ana qədər, bu böyük balıq qruplarının qohumluq əlaqələrinin necə olduğunu bilmirdik."
Yale Universitetindən olan təkamülçü bioloq və tədqiqatın başında duran Tomas Near isə bunları dedi:
"Məsələn, elm adamları tunes balığı və qılıncbalığını eyni taksonomik qrupa aid edirdilər. Yenilənmiş nəsil ağacı göstərir ki, tunes balığı və dəniz atı, tuna və digər sürətli balıqlarla müqayisədə qohumluq əlaqələri baxımından daha yaxındır. Dəniz dili balığı və digər yastı balıqlar, tədqiqata görə qılıncbalığına ən yaxın qohumlardır; böyük, istiqanlı tuna və kiçik dəniz atı isə 100 milyon il əvvəl ayrılan iki "qardaş" qruplardandır. Analizin bir başqa qeydə dəyər nəticəsi də 66 milyon il əvvəl başa çatan Təbaşir dövrünün, dinozavrların kütləvi məhv olması ilə bağlanışında, balıq növlərinin yox olmasına dair heç bir sübutun tapılmamasıdır..."
Wainwraight, mövzuyla əlaqədar bunları əlavə edir:
"Növyaranma nisbətlərinə baxdığımızda heç bir kəsilmə müşahidə edə bilmirik. Kütləvi məhvə dair dair heç bir sübut yoxdur. Bunun əvəzinə, kiçik tikanlı balıqlar 150-50 milyon il əvvəl bütün müvafiq su-bataqlıq əraziləri işğal etdikləri böyük bir işğal hərəkətinin ortasındaydılar. Bu tikanlı qılcıqlar fənər balıqlarının fənərindən tutmuş, əmici balıqların əmmə mexanizmlərinə, marlin balıqlarının qeyri-adi yelkənlərinə qədər hər şeyə çevrildilər."
Yeni nəsil ağacının hazırlanmasıyla Wainwright, müxtəlif formalara təkamülləşmiş bir tək balıq əcdaddan çox, mərcanların müxtəlif balıq növləri tərəfindən 50 dəfə zəbt edildiyini tapdı. Tədqiqata görə, naməlum səbəblərdən bütün balıq sinifüstüsü 40 milyon il əvvəl növyaranma prosesinin nisbətini yavaşlatdı. Wainwright bunları açıqladı:
"Bu dövrdə hər hansı bir kütləvi məhv hadisəsi baş vermədi. Sadəcə, balıq növlərinin Yerdəki bütün yaşamaq üçün əlverişli yerləri zəbt etdiklərini düşünürük. Bu fakt, müşahidə edə bildiyimiz qədəriylə müasir dövrdə də davam edir. Niyə davam etdiyi isə bilinmir."
Kiçik tikanlı balıqlar ilan balıqlarından, köpək balıqlarından və nərə balıqlarından; somon və ala balığının əcdadlarından 150 milyon il əvvəl ayrılmışdır.
Qaynaq: LiveScience
Bu qrup, mərcan-qayalıq növlərinin 90%-dən çoxunu və insanların ovladığı əksər xanı balığı, morina və tilapiya kimi bütün balıqları bünyəsində saxlayır.
İndi isə, Wainwright və tədqiqatçı qrupu, yaşayan 18.000 növü əhatə edən bu nəhəng növyaranma üçün yeni bir nəsil ağacı hazırlamaq üçün birləşdilər. Genetik vasitələri və fosilləri istifadə etdikdə filogeniyası, bəzi kiçik tikanlı balıqların arasında gözlənilməz əlaqələrə işıq tutdu. Tapıntılar 15 iyul tarixli Journal Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayımlandı. Wainwright LiveScience'a verdiyi açıqlamasında belə deyir:
"Daha əvvəllər heç kəsin görə bilmədiyi hər növ əlaqələr var. Mənim kimi bir balıq fanatı üçün bu nəticələr bir az həyat dəyişdirici xüsusiyyətdədir. Bu ana qədər, bu böyük balıq qruplarının qohumluq əlaqələrinin necə olduğunu bilmirdik."
Yale Universitetindən olan təkamülçü bioloq və tədqiqatın başında duran Tomas Near isə bunları dedi:
"Məsələn, elm adamları tunes balığı və qılıncbalığını eyni taksonomik qrupa aid edirdilər. Yenilənmiş nəsil ağacı göstərir ki, tunes balığı və dəniz atı, tuna və digər sürətli balıqlarla müqayisədə qohumluq əlaqələri baxımından daha yaxındır. Dəniz dili balığı və digər yastı balıqlar, tədqiqata görə qılıncbalığına ən yaxın qohumlardır; böyük, istiqanlı tuna və kiçik dəniz atı isə 100 milyon il əvvəl ayrılan iki "qardaş" qruplardandır. Analizin bir başqa qeydə dəyər nəticəsi də 66 milyon il əvvəl başa çatan Təbaşir dövrünün, dinozavrların kütləvi məhv olması ilə bağlanışında, balıq növlərinin yox olmasına dair heç bir sübutun tapılmamasıdır..."
Wainwraight, mövzuyla əlaqədar bunları əlavə edir:
"Növyaranma nisbətlərinə baxdığımızda heç bir kəsilmə müşahidə edə bilmirik. Kütləvi məhvə dair dair heç bir sübut yoxdur. Bunun əvəzinə, kiçik tikanlı balıqlar 150-50 milyon il əvvəl bütün müvafiq su-bataqlıq əraziləri işğal etdikləri böyük bir işğal hərəkətinin ortasındaydılar. Bu tikanlı qılcıqlar fənər balıqlarının fənərindən tutmuş, əmici balıqların əmmə mexanizmlərinə, marlin balıqlarının qeyri-adi yelkənlərinə qədər hər şeyə çevrildilər."
Yeni nəsil ağacının hazırlanmasıyla Wainwright, müxtəlif formalara təkamülləşmiş bir tək balıq əcdaddan çox, mərcanların müxtəlif balıq növləri tərəfindən 50 dəfə zəbt edildiyini tapdı. Tədqiqata görə, naməlum səbəblərdən bütün balıq sinifüstüsü 40 milyon il əvvəl növyaranma prosesinin nisbətini yavaşlatdı. Wainwright bunları açıqladı:
"Bu dövrdə hər hansı bir kütləvi məhv hadisəsi baş vermədi. Sadəcə, balıq növlərinin Yerdəki bütün yaşamaq üçün əlverişli yerləri zəbt etdiklərini düşünürük. Bu fakt, müşahidə edə bildiyimiz qədəriylə müasir dövrdə də davam edir. Niyə davam etdiyi isə bilinmir."
Kiçik tikanlı balıqlar ilan balıqlarından, köpək balıqlarından və nərə balıqlarından; somon və ala balığının əcdadlarından 150 milyon il əvvəl ayrılmışdır.
Qaynaq: LiveScience
0 şərh var:
Post a Comment